Rustem Jan (1762–1835), malarz i pedagog. Ur. w chrześcijańskiej dzielnicy Konstantynopola Pera. O rodzicach jego są sprzeczne wiadomości; najbardziej przekonuje hipoteza Vladasa Drémy, że matką R-a była Françoise Villoisin, Francuzka, natomiast ojciec, zapisany w aktach uniwersyteckich R-a jako kupiec Ormianin o imieniu Franciszek, był zapewne Turkiem.
R. był całkowicie spolonizowany. Podobno od 10 roku życia pozostawał pod opieką Adama K. Czartoryskiego, ale wczesne lata jego życia nie są udokumentowane. Wg Stanisława Lorentza przybył do Polski na przełomie l. 1774/5 lub nieco później. W r. 1788 był w Berlinie (gdzie wstąpił do wolnomularstwa), w r. 1790 w Treptow (obecnie Trzebiatów). W r. 1792 mieszkał R. samotnie w Warszawie (Leszno nr 657, jako «malarz Rustin»), tutaj uczył się u Jana Piotra Norblina, któremu bardzo wiele zawdzięczał, a także podobno przez «znaczny przeciąg czasu» pracował w królewskim atelier Marcelego Bacciarellego (W. Smokowski). Podróżował po Rzpltej, chętnie goszczony w dworach litewskich. W listopadzie 1793, w r. 1795 i w r. 1798 przebywał, jako «metr» u Sołtanów w Zdzięciole, w r. 1796 w Jaworze, okresowo w Warszawie, od r. 1798 stale bądź w Wilnie, bądź w wiejskich siedzibach okolicznych.
Dn. 10 V 1798, za protekcją Franciszki Teofili z Radziwiłłów Sołtanowej, powołany został R. do Uniw. Wil. na stanowisko adiunkta. W r. 1860 uzyskał stopień magistra sztuk wyzwolonych i akademika. Był zatrudniony przy katedrze malarstwa prowadzonej przez Franciszka Smuglewicza, którego podczas jego pobytu w Petersburgu w l. 1800/1 zastępował. Dn. 1 XI 1803 zlecono R-owi kurs rysunków także w Gimnazjum Wileńskim; prowadził go jeszcze w r. 1805. Dopiero na r. akad. 1805/6 określono obowiązki uniwersyteckie R-a: miał udzielać «lekcji rysunku początkowego», 5 razy w tygodniu po półtorej godziny prowadził przy sztucznym świetle naukę rysunku z odlewów gipsowych. W r. 1809 R. przygotował projekt szkoły rysunkowej, w r. n. powierzono mu opiekę nad salą rysunkową, podwyższając pensję.
Po śmierci Smuglewicza (1807) katedra malarstwa pozostała nie obsadzona, więc R. – uczący rysunku i malarstwa – był jedynym zatrudnionym w szkole malarzem. Ton w katedrze nadawał teraz sztycharz Jan Saunders. Obaj w r. 1810 przygotowywali projekty reorganizacji katedry w Szkole Sztuk Pięknych, ale skończyło się na tym, co proponował Saunders: na Szkole Rysunków (od r. 1811), w której R. miał uczyć w klasie początkowej 2 godziny tygodniowo, w klasie rysunku z odlewów dwie lekcje dwugodzinne tygodniowo, a tyleż także w klasie rysunków «z natury» (tj. z modela żywego). Dn. 9 VI 1811 R. zatwierdzony został jako profesor nadzwycz. rysunku. Kampania napoleońska i jej skutki sparaliżowały jednak na parę lat działalność Szkoły. Od r. akad. 1816/17, staraniem R-a, wprowadzono żywego modela (był nim Włoch, J. Gattulini, z którego usług korzystano dorywczo wcześniej), opłacanego przez 10 miesięcy, podczas gdy za dwa pozostałe płacił R. z własnych dochodów. W r. 1818, wobec wyjazdu Saundersa, R. – mianowany radcą kolegialnym – objął całość Szkoły, łącznie z gabinetem litografii, nauką rytownictwa i rzeźby, także z obowiązkiem gromadzenia zbiorów artystycznych i pomocy naukowych oraz organizacją wystaw (od r. 1820). W r. 1819, na prośbę studentów, przywrócono R-owi naukę malarstwa. Przygotował wówczas projekt odrębnego i rozbudowanego fakultetu sztuk pięknych, czego jednakże nie zrealizowano. W r. 1822 R. opracował projekty przepisów o uzyskiwaniu przez artystów stopni naukowych; wystawiał wówczas opinie kandydatom na nauczycieli gimnazjalnych, z własnej woli i bezpłatnie opiekował się zaawansowanymi studentami i wprowadzał ich w arkana malarstwa olejnego, czemu rektor Jan Śniadecki był przeciwny. Dn. 26 III 1821 awansował R. na profesora zwycz. rysunków i malarstwa. Jego etatowe obowiązki wynosiły wówczas 6 godzin tygodniowo, lecz R. pracował regularnie i częściowo bezpłatnie przez 12. Uczniów miał początkowo po kilkunastu na roku, dopiero w l. 1825–9 ich liczba gwałtownie wzrosła, do 50 i więcej. W r. 1825 N. N. Nowosilcow przeniósł R-a na emeryturę, przyznając mu dożywotnią pensję 1 500 rbs. z tytułem profesora zasłużonego. Mimo to, R. nie zmniejszył ani swej aktywności, ani zakresu czynności uniwersyteckich. Do r. 1829 pozostawał sam na katedrze rysunku i malarstwa, dopiero wtedy dodano mu adiunkta w osobie Wincentego Smokowskiego. Był jedynym artystą wykładowcą na Uniw. Wil., który pracował przez cały czas jego istnienia, od r. 1798 do 1831. W r. 1830 otrzymał Order Św. Anny II stopnia. Litwy nie opuszczał prawie nigdy, tylko od marca do października 1805 przebywał «u wód Egierskich» dla poratowania zdrowia. W r. 1808 otrzymał zezwolenie na półtoraroczny pobyt we Włoszech, dokąd miał się udać z Wiktorią z Potockich Choiseul-Gouffier, ale pozostał w Wilnie. Skarżył się wówczas, że jest chory i bardzo ubogi.
W ciągu swej 30-letniej działalności pedagogicznej wykształcił R. wielu uczniów. Wszyscy malarze działający przed powstaniem styczniowym na Litwie uważali go za swego nauczyciela, m. in. Kanuty Rusiecki, Jan Damel, Walenty Wańkowicz, Adam Szemesz, drzeworytnik W. Smokowski, rzeźbiarz Kazimierz Jelski. Prywatnie udzielał lekcji również młodym kobietom, m. in. Zofii Tyzenhauzównie i Zofii Chłopickiej, którą też w r. 1828 w miniaturze sportretował. Po śmierci Smuglewicza był R. jedynym poważniejszym malarzem w Wilnie, toteż wypełniał wszystkie, zresztą najprostsze, potrzeby tego artystycznie słabo rozwiniętego środowiska. Bardzo lubiany i ceniony przez wszystkich, R. obracał się wśród ziemiańskiej szlachty i profesorów Uniwersytetu, ale związany też był ściśle nawet z tak odrażającą postacią administracji zaborczej, jak L. S. Bajkow. Oba kręgi polskiego towarzystwa R. portretował, toteż jego spuścizna ma przede wszystkim niezastąpioną wartość ikonograficzną. Choć najwyżej stawiał kompozycje wielofiguralne («historyczne»), zamawiano u niego tylko portrety. Najczęściej były to popiersia o zupełnie prostych układach, bez rąk, bez jakichkolwiek rekwizytów, na neutralnym tle, bez oznak poruszenia psychicznego. Dobrze oddawały podobieństwo, były poprawne, technicznie bez zarzutu, wykazywały szczególnie dobrze opanowany modelunek, światłocień. W bardzo wielu litewskich dworach wisiały takie wizerunki, z reguły tradycyjnie uważane za dzieła R-a. Trzeba jednak zauważyć, że R. swoich obrazów nie podpisywał, natomiast dawał je uczniom do kopiowania. Tak było przede wszystkim z jego autoportretami, z upodobaniem ukazującymi charakterystyczną, egzotyczną twarz z mięsistymi wargami, olbrzymim garbatym nosem i nieodłączną czerwoną krymką na głowie. Zachowało się ich ok. 20 (R. «był opętany swą powierzchownością», M. Wallis), ale część z nich to niewątpliwie powtórzenia wykonane przez mniej wprawne ręce. Wyróżnia się m. in. duży portret własny w półpostaci, z paletą (Dailės Muziejus w Wilnie). Na tle tych z reguły niewielkich portretów w popiersiach (m. in. Sołtanów, Weyssenhoffów, Chomińskich, Radziwiłłów, Kublickich, Sławińskich, Franków, Fiorentinich, Bécu, 5-letniego Juliusza Słowackiego jako amora, braci J. i Jędrzeja Śniadeckich, Saundersa, malarza Józefa Głowackiego, Jana Gwalberta Rudominy i wielu in.) wyróżniają się nieliczne wizerunki w całej postaci: Anny z Sołtanów i Antoniego Wańkowiczów (oba w Muz. Narodowym w Warszawie), Idy z Ogińskich Kublickiej, konny, szczególnie zaś antykizujący strojem, klasycystyczny, na tle pejzażu i architektury, zakomponowany jako koncert muz, portret panienek Marii Mirskiej i Barbary Szumskiej z amorkiem o twarzy Adama Napoleona Mirskiego (także w Muz. Narodowym w Warszawie). Zachowało się też wiele, może artystycznie ciekawszych od obrazów, rysunków (m. in. autoportret w całej postaci, z fajką, u spadkobierców Stefana Narębskiego w Toruniu), gwaszy i akwarel R-a o najróżnorodniejszej tematyce – rodzajowej, małomiasteczkowej, typów charakterystycznych, karykatur itd. Były wśród nich i takie, które określano jako sprośne. R. był «cnotliwy bez przesady» (Smokowski), wg Szemesza nie odmawiał sobie żadnej przyjemności życia. Kazimierz Bachmatowicz wydał tekę litografii pt. „Souvenir pittoresque des petits ouvrages de J. Rustem” (1837, sześć plansz oraz portret R-a), litografowali oraz sztychowali wg R-a: Jan Ligber, Michał Podoliński, J. Saunders, Izydor Weiss, J. Głowacki, Jan Feliks Piwarski i in., a Jan Bogumił Kisling wytrawił w akwaforcie autoportret R-a z r. 1814 oraz szczególnie głośną kolekcję 80 kart do gry – pogodnie charakteryzowane postacie, m.in. autoportret R-a jako asa karo. Wykonał R. nadto parę obrazów ołtarzowych, trochę miniatur (m. in. Tadeusza Kościuszki, młodego Joachima Lelewela, Adama Czartoryskiego), znamy jego okazjonalne drobiazgi: rysunki do sztambuchów, zaproszenia, winiety na jadłospisy itp.
Prowadzący ożywione życie towarzyskie, przyzywany był R. wielokrotnie do zatrudnień przy przedstawieniach teatralnych, amatorskich i zawodowych. W r. 1810, wraz z Józefem (Antonim?) Głowackim, przygotował dekoracje do „Romea i Julii” Szekspira, w r. 1816 «objął część malarską teatru w Wilnie» (K. Skibiński), był «wynalazcą i dyktatorem ubiorów» (A. Miller), do „Fedry” Racine’a przygotował kostiumy i dekoracje, układał aktorów, sam grywał po francusku w teatrzykach pani Choiseul i Ignacego Tyzenhauza (1808). Chętnie układał też tzw. żywe obrazy, np. w r. 1823 Semiramis wśród swojego dworu w chwili ukazania się cienia Ninusa, w r. 1825 Armidę wg „Jerozolimy wyzwolonej” Tassa. Przygotowywał też projekty iluminacji i malował transparenty podczas uroczystości państwowych (1801, 1817, 1826). Portretował aktora Kazimierza Skibińskiego w roli pojedynkującego się. Udział R-a w teatrze dworskim Michała Kazimierza Ogińskiego w Słonimiu jest natomiast wątpliwy, nie jest pewne, czy to on wykonał dekoracje do opery „Orfeusz i Eurydyka” z r. 1827.
R. był aktywnym, wybitnym masonem, członkiem (1813) odnowionej loży «Gorliwy Litwin», w której imieniu (a był wówczas jej jałmużnikiem) występował z prośbą o odłączenie loży od «Wschodu Polskiego» i przyłączenie do Petersburga. Od r. 1816 notowany jest ze stopniem trzecim mistrza, w r. 1821 został sędzią loży «Zum Guten Hirten». W r. 1819 na wniosek i pod kierunkiem R-a wolnomularze utworzyli «szkołę wzajemnego uczenia» (rysunków) przy Tow. Dobroczynności w Wilnie. W r. 1817, wespół z J. H. Głowackim, R. projektował katafalk w kościele Św. Kazimierza w Wilnie podczas zorganizowanych przez masonów uroczystości ku czci Kościuszki. R. namalował dla loży wielki portret Michała Romera w r. 1820 (Muz. Historii i Etnografii w Wilnie) i prałata Michała Dłuskiego (1820/1, Muz. Archidiecezji Warszawskiej), oba z insygniami wolnomularskimi. Na zlecenie swego przełożonego w zakonie prof. Godfryda Ernesta Groddecka, namalował R. obraz z bóstwami zbawczymi Asklepiosem i Hygieją oraz małym Telesforem, z dedykacją dla prof. Józefa Franka (1819).
R. odegrał bardzo ważną rolę w środowisku wileńskim przed powstaniem listopadowym, rolę towarzyską i społeczną; nauczył też przynajmniej strony technicznej malarzy, z których rekrutowali się nauczyciele szkolni rysunków. Natomiast jego własna twórczość, naznaczona prowincjonalizmem, ma znaczenie przede wszystkim lokalne. R. był człowiekiem inteligentnym i oczytanym, władał kilkoma językami, miał charakter wyjątkowo dobry i łagodny. Był też powszechnie lubiany i ceniony. Był hojny i bezinteresowny, przy tym pracowity i sumienny. Należał do charakterystycznych postaci swego środowiska, przez wszystkich serdecznie wspominany. Oto np. świadectwa uczniów: pisał Smokowski: «Mocą i prawością charakteru, szlachetnym i wzniosłym sposobem myślenia, rozumem, nauką i talentem, zjednał dla siebie wszystkich… Uczucie z natury miał wygórowane prawie do egzaltacji». Dla Smokowskiego arcydziełem R-a był portret Mostowskiej z paletą i pędzlem, przy sztalugach. Podobno przeszkadzał mu w pracy «krótki wzrok z przyrodzenia», ale i tak «miał wielkie dochody, żył skromnie, a umarł ubogim». Adam Szemesz pisze, że R. po mieście poruszał się konno, na małym bułanym koniku, był bywalcem «Polskiej Kawy», gdzie chętnie grywał w bilard. «Nie było łatwo znaleźć drugą twarz podobną – czoło nieco w tył cofnięte, nos orli, na przód podany, dziwnego kształtu, duże wypukłe oczy, dolna warga wielka i wystająca, charakterystyczne zmarszczki. … Poufały z uczniami, lubił baraszkować i bredzić … Dla uczniów swych łagodny i po ojcowsku życzliwy, pozyskał całą ich miłość i pod względem sztuki ufność zupełną». Po zamknięciu Uniwersytetu wiele czasu przepędzał R. u swego przyjaciela Piotra Pisaniego w Puszkach. Malował tam portrety (m. in. zbiorowy Pisanich) i okolicznościowe dekoracje. Tam też zmarł 21 VI 1835; pochowany został w podziemiach kościoła w Dukszcie (obecnie Dukšteliai).
R. żonaty był dwukrotnie. W Zdzięciole pojął Annę (nazwiska nie znamy; zm. w wieku 31 lat w r. 1806 w Wilnie), z którą miał córkę Annę (zm. jako 9-letnie dziecko w r. 1804 w Wilnie). Drugą żoną (ślub dn. 3 X 1826 w Wilnie) była Anna z Puczyńskich (1789–1868), wdowa po Janie Zejdlerze, właścicielu apteki «Pod Łabędziem»; tę aptekę przejął pasierb R-a Ludwik Zejdler. Zarówno nim, jak i jego siostrą Anną, R. opiekował się po ojcowsku; zresztą za ich ojca uchodził. Innych dzieci nie miał.
Autoportret w fezie, Autoportret z paletą, Autoportret w Dailės Muziejus w Wil. (dwa z nich reprod. w: Lietuvos Dailė XVI–XIX a. Katalogas, Vilnius 1969); Portret własny (ok. 1810), wł. Muz. Narod. w W., reprod. w: Malarstwo pol. od XVI do XX w. Katalog; – Grajewski, Bibliogr. ilustracji; Pol. Bibliogr. Sztuki; Krótkie wzmianki o malarzach pol.; Rastawiecki, Słown. malarzów; Słown. Teatru Pol.; Słown. Geogr., II 214; Thieme-Becker, Lexikon d. Künstler (Z. Batowski); Małachowski-Łempicki, Wykaz pol. lóż wolnomularskich; Album reprodukcji obrazów z wystawy Sto lat malarstwa polskiego, W. 1919 nr 181; Antoniewicz, Katalog wystawy sztuki pol. 1764–1886; Bachowski-Treter, Wystawa miniatur; Buczkowski K., Przeorska-Exnerowa Z., Wystawa miniatur, Kr. 1939 s. 70; Charčenko V. G., Kartinna Galereja Żytomirskoho kraj. muzeja, Kiïv 1982; Grońska-Ochońska, Zbiory Pawlikowskich. Katalog; Husarski, Sto pięćdziesiąt lat malarstwa pol. Katalog; Juodelis P., Lietuvos dailė XVI–XIX a. Katalogas, Vilnius Dailės Muziejus 1969; Katalog wystawy Stary portret … do r. 1830, Kr. 1930 nr 80; Katalog wystawy urządzonej ku czci T. Kościuszki, Lw. 1917; Kraszewski, Catalogue d’une collection; Kruczek L., Miniatury, płaskorzeźby i sylwetki XVI–XX w. Katalog zbiorów, Pszczyna 1987; Malarstwo pol. od XVI do XX w. Katalog; Pam. wystawy miniatur oraz tkanin i haftów; Rodziewicz K., Katalog zbioru obrazów … Sierakowskich w Waplewie, P. 1879; Solski T., Zembatówna M., Ambrożego Grabowskiego „Rękorysy Polaków”, w: Ze skarbca kultury, 1953 z. 1 s. 157; Suchodolska M., Jakimowicz I., Jaworska J., Rysunki z kolekcji J. I. Kraszewskiego, Muz. Narod. W., 1961; Sztuka warsz. Katalog; 1812 metų. Katalogas, Vil. 1986 Ist. Etnograf. Muz.; Vilniaus Universitas. Katalogas, Vil. 1979 Dailės Muziejus; W kręgu rembrandtowskiej tradycji. Rysunki i grafika, Muz. Narod. W., 1961; Wystawa pamiątkowa im. J. Słowackiego, „Spraw. Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych w Kr.” 1909 s. 41; Wystawa Portret Polski, W. Tow. Zachęty Sztuk Pięknych 1925; – Aftanazy R., Materiały do dziejów rezydencji, W. 1986–7 I–IV; Bartnicka K., Polskie szkolnictwo artystyczne na przełomie XVIII i XIX w., Wr. 1971; Batowski Z., Norblin, Lw. 1911; Bieliński, Uniw. Wil.; Drèma V., Paslaptingoji Rustemo kilmè, „Kultūros Barai” 1984 nr 10 s. 64–5; Dzikowski M., Wystawa jubileuszowa Uniw. St. Batorego w Wilnie, „Źródła Mocy” 1931 z. 7 s. 73; Fredro-Boniecka M., Rustem a Chodkiewicz, „Spraw. PAU” R. 52: 1951 s. 284–5; Gerson W., Jan Rustem, w: Album biograficzne Polaków w. XIX; Gumowski M., Portrety Kościuszki, Lw. 1917; Jakimowicz I., Tomasz Zieliński, Wr. 1973; Janonienè R., Keletas J. Rustemo vèlyvosios kūrybos bruożų, „Kultūros Barai” 1985 nr 10; Jaworska J., Album Wileńskie i jego wydawca J. K. Wilczyński, „Roczn. Muz. Narod. w W.” R. 16: 1972 s. 349, 372, 377, 390; [Jundziłł S. B.], Cudzoziemcy w Uniwersytecie, „Roczn. Tow. Przyjaciół Nauk w Wil.” R. 3: 1909 s. 34–5; Juodelis P., Jono Rustemo satyrinès kortos, „Kultūros Barai” 1972 nr 10 s. 60–3; tenże, Jonui Rustemui apgirsti, „Pergalè” 1972 nr 9 s. 142–50; Księga pamiątkowa … Adama Mickiewicza, W. 1898 II 254; Lorentz S., Jan Rustem, „Kur. Wil.” 1935 nr 167; tenże, Setna rocznica śmierci Jana Rustema, tamże 1935 nr 50, 51; Łopaciński E., Materiały do dziejów rzemiosła artystycznego w W. Ks. Litewskim, W. 1946; tenże, Studia z zakresu historii sztuki Wilna XVI–XIX, Wil. 1939 s. 89–90; Małachowski-Łempicki S., Wolnomularstwo na ziemiach d. W. Ks. Litewskiego, Wil. 1930; Mikołaj Michajłowicz w. ks., Russkie portrety XVIII i XIX st., Pet. 1906 II nr 120; Miller A., Teatr polski i muzyka na Litwie, Wil. 1936; tenże, J. Rustem a teatr wileński, „Kur. Wil.” 1935 nr z 12 IV; Mycielski J., Sto lat dziejów malarstwa w Polsce, Kr. 1896; Piątkowski H., Album sztuki polskiej, W. 1901; Ryszkiewicz A., Polski portret zbiorowy, Wr. 1961; Salski J., Sztuka i kultura polska na Litwie i Rusi, W. 1921 s. 23, 24, 28; Sienkiewicz J., Derwojed J., Rysunek polski od Oświecenia do Młodej Polski, W. 1970; Smokowski W., Jan Rustem, „Wizerunki i Roztrząsania Nauk.” 1838 t. 4 s. 91–137; Tatarkiewicz W., O wileńskiej szkole malarstwa, „Południe” 1921 nr 1; tenże, Z dziejów gmachu Uniwersytetu w Wilnie, Wil. 1929 s. 5–6; Uziębło L., Rustem i Wańkowicz, „Tyg. Pol.” (W.) 1899 s. 14–16, 33; Wallis M., Autoportrety artystów polskich, W. 1966; Z dziejów polskiej krytyki i teorii sztuki, W. 1961 I; Zahorski W., Przewodnik po Wilnie, Wyd. 4, Wil. 1927 s. 25; tenże, Przyczynek do dziejów Wileńskiej Loży Masońskiej Gorliwy Litwin, „Litwa i Ruś” 1912 z. 3; Załęski K., Polski portret wolnomularski (do 1821 r.), w: Portret, funkcja, forma, symbol, W. 1990 s. 225–8; Załęski S., O masonii w Polsce 1742–1822, Kr. 1889 s. 209, 277; – Bajkow L. S., Z kartek pamiętnika rękopiśmiennego, Wyd. [A. Kraushar] Alkar, Wyd. 2, Kr. 1913 s. 60, 85, 92, 104, 155, 159, 163, 169, 185–6, 195, 208; Frank J., Pamiętniki, Wil. 1913; Meysztowicz W., Gawędy o czasach i ludziach, Londyn 1983 s. 16; tenże, Poszło z dymem, Londyn 1973 s. 311; Morawski S., Kilka lat młodości mojej w Wilnie, W. 1959; Puzynina z Güntherów G., W Wilnie i w dworach litewskich, Wil. 1928; Skibiński K., Pamiętnik aktora, W. 1912; Szemesz A., Do wspomnień o Szkole Malarskiej Wileńskiej, „Athenaeum” 1847 t. 1; tenże, Wspomnienia o Damelu, tamże 1842 t. 2 s. 171–2; tenże, Wspomnienie o Szkole Malarskiej Wileńskiej, tamże 1844 t. 5 s. 211–16; Szumski S., W walkach i więzieniach. Pamiętniki, Wil. 1931; – „Dzien. Wil.” 1820 s. 360–1; „Tyg. Illustr.” 1880, półr. II, s. 287–8, 1897, półr. I, s. 426; „Tyg. Wil.” 1820 s. 174; „Ziemia” 1933 s. 178; – AGAD: Warszawa Ekonomiczne 15 (Protokół rewizji m. st. Warszawy 1792); B. Pozn. Tow. Przyj. Nauk: sygn. 1202 (Feldmanowski H., Galeria obrazów zbioru Rastawieckich); IS PAN: sygn. 52 (Batowski Z., Malarstwo wileńskie, s. 18, 28, 44–5, 93, 97, 99–104, 107–8), Mater. Słown. Artystów Pol.; – Informacje Ruty Janoniènè z Wil.
Andrzej Ryszkiewicz